فهرست
در ایران، فرش چیزی فراتر از یک زیرانداز به حساب می‌آید، این هنر با فرهنگ این سرزمین عجین شده است، چنانکه بسیاری از مردم فرش را یک اثر هنری ارزشمند می‌دانند. یکی از لوازم تزیینی که اغلب ایرانیان به نگهداری از آن علاقه دارند، تابلو فرش است، این اثر هنری زیبا نگاه همگان را به سمت خود جذب می‌کند، اما ممکن است برای بسیاری از افراد نگهداری تابلوفرش کمی چالش‌برانگیز باشد. از این رو در این مطلب قصد داریم درباره نحوه مراقبت از تابلو فرش و همچنین به معرفی راه‌های افزایش طول عمر آن بپردازیم، پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
نکاتی مهم در رابطه با نگه داری تابلو فرش
فرش، بخشی مهمی از میراث فرهنگی ایران زمین محسوب شده که در هر منطقه‌ای از این سرزمین با طرح و رنگی متفاوت، توسط بافندگان چیره‌دست بافته میشود. یکی از زیباترین تابلوهایی که افراد زیادی به نصب آن روی دیوارهای منزل خود علاقه دارند، تابلو فرش است. نگهداری از این تابلوهای زیبا و نفیس به دقت فراوانی نیاز دارد تا به آن آسیب وارد نشود. برخی از مواردی که برای نگهداری تابلوفرش باید به آن دقت کنید عبارتند از:
- قبل از خرید تابلو فرش بهتر است مکانی مناسب و به دور از گرد و غبار و نور خورشید برای آن تعیین کنید. به طور مثال گردوخاک و نور همواره از پنجره به اتاق وارد میشود، اگر تابلو فرش در مسیر آنها قرار بگیرد کیفیت خود را از دست می‌دهد.
- اگر تابلو فرش بدون قاب خریداری شده است، باید آن را حتماً قاب کنید. قاب کردن تابلو فرش دو مزیت اساسی دارد؛ اول آنکه روی دیوار زیباتر به نظر می‌رسد و مورد بعدی آن که در هنگام نصب از آسیب به تابلو فرش جلوگیری خواهد شد.
- اگر قصد ندارید تابلو فرش را روی دیوار نصب کنید، باید آن را به صورت لوله و کاور شده در جایی خشک قرار دهید. یادتان باشد هرگز نباید تابلو فرش را تا بزنید، چرا که از کیفیت آن کاسته میشود.
- تابلو فرش‌های دستباف همواره به دلایلی مانند رطوبت بالا و ضدعفونی نشدن الیاف پشمی در معرض بیدزدگی قرار دارند؛ بنابراین بهتر است از نگهداری تابلو فرش در مکان مرطوب و در بسته خودداری کنید.
بیشتر بدانید: نکات طلایی شستن فرش دستباف در خانه
طریقه ی نگهداری تابلو فرش
نگهداری صحیح از تابلو فرش دستباف به طولانی‌تر شدن عمر و حفظ زیبایی آن کمک می‌کند. برخی از افراد بعد از خرید تابلو فرش و نصب آن به دیوار، نسبت به آن بی‌توجه می‌شوند و اقدامی برای حفظ بهتر آن انجام نمی‌دهند، این عدم توجه ممکن است به آسیب دیدن فرش منجر شود و از عمر آن بکاهد.
یکی از موارد مهمی که در مراقبت از تابلو فرش اهمیت دارد، نحوه تمیز کردن آن است، زیرا روی تابلو فرش نیز بعد از مدتی خاک می‌نشیند؛ بنابراین هر از چند گاهی باید با یک وسیله گردگیری سطح آن را کاملاً پاک کنید. در هنگام گردگیری بهتر است از لوازمی استفاده کنید که به پرزهای فرش آسیب نمی‌رسانند.
رطوبت، دشمن عمر طولانی تابلو فرش است و آن را پوسیده می‌کند. شاید تصور کنید که بعد از نصب به دیوار، تابلو فرش از رطوبت در امان می‌ماند؛ اما باید بدانید که رطوبت از دیوار نیز ممکن است به فرش منتقل شود، بنابراین برای مراقبت از تابلوفرش، آن را هرچند وقت یک‌بار تکان دهید و پشت آن را بررسی کنید تا از رطوبت و پوسیدگی آن جلوگیری شود. به طور کلی بهتر است برای نگهداری تابلوفرش‌هایی که به دیوار نصب می‌شوند، پشت آن را کاور کنید؛ زیرا بیشتر تابلوفرشها روی دیوارهای گچی نصب شده و این مورد ممکن است به فرش آسیب برساند.
آیا نور خورشید باعث از بین رفتن تابلو فرش میشود؟
نور مستقیم و غیرمستقیم خورشید برای تابلو فرش‌های ماشینی و دستباف مناسب نیست، اما آسیب آن برای تابلو فرش‌های دستباف بیشتر از ماشینی است؛ زیرا فرش‌های ماشینی از الیاف مصنوعی تهیه می‌شوند و مقاومت بالایی در مقابل نور خورشید دارند؛ اما تابلو فرش‌های دستباف با نخ‌های طبیعی مانند پشم، ابریشم یا پنبه بافته می‌شوند و رنگ‌آمیزی آنها نیز در فرایندی طبیعی صورت می‌گیرد. این نخ‌ها اگر به طور مداوم در مقابل تابش مستقیم یا غیرمستقیم نور خورشید قرار بگیرند، نه تنها ضخامت خود را از دست می‌دهند، بلکه دچار رنگ پریدگی نیز می‌شوند؛ بنابراین نور خورشید می‌تواند آسیبی جدی به یک تابلو فرش وارد کند. کارشناسان توصیه می‌کنند که تابلو فرش‌ها را در مکانی دور از نور خورشید قرار دهید تا همواره کیفیت خود را حفظ کنند.
بیشتر بدانید: اصول نگهداری از فرش ابریشم کدام است
چگونه تابلو فرش را تمیز نگه داریم؟
تابلو فرش‌های زیبا، زینت‌بخش دیوار منازل افراد خوش ذوقی هستند که به فرش مانند یک هنر نفیس نگاه می‌کنند. بسیاری از افراد بعد از خرید تابلو فرش، آنها را در مکانی پر رفت و آمد در منزل نصب می‌کنند تا از دیدن هر روزه آن لذت بیشتری ببرند، اما همین مورد ممکن است موجب کثیف شدن تابلو فرش شود.
از طرفی دیگر، قرار دادن تابلو فرش در اتاق نشیمن که دائماً جارو میشود نیز به کثیف شدن آنها منجر خواهد شد، چرا که جارو کشیدن احتمال نشستن گردوخاک روی تابلو فرش را افزایش می‌دهد. برخی از افراد برای تمیز نگه داشتن تابلو فرش به استفاده از قاب شیشه‌ای روی می‌آورند، اما باید بدانید که برای مراقبت از تابلوفرش هرگز نباید روی قاب آن شیشه بیندازید، زیرا احتمال پوسیدن و در نتیجه خراب شدن فرش را افزایش می‌دهد. بهترین راه تمیز نگه داشتن این تابلوها، نصب آنها در گوشه‌ای از اتاق است که تردد کمتری در آنجا صورت می‌گیرد.
راهکارهایی برای افزایش طول عمر تابلو فرش
نگهداری تابلوفرش به شکل مناسب و افزایش طول عمر آن دغدغه تمامی کسانی است که این اثر هنری زیبا را تهیه و نصب می‌کنند. به همین دلیل در ادامه قصد داریم برخی از راهکارهایی را که برای افزایش طول عمر تابلو فرش باید انجام دهید به شما معرفی کنیم:
مکان نصب تابلو فرش
از مهم‌ترین مواردی که می‌تواند به افزایش طول عمر تابلو فرش‌ها کمک کند، مکان نصب آنها است. در قسمت‌های قبل گفتیم که تابلوفرش نباید در مکانی مرطوب قرار بگیرد؛ منظور از مکان مرطوب فقط دیوارهای نم‌دار یا پنجره نیست، بلکه نزدیک به کولر آبی نیز می‌تواند در فرش‌ها رطوبت ایجاد کند.
- انتخاب قاب مناسب
در هنگام خرید تابلوفرش توصیه می‌کنیم آن را بدون قاب بخرید، زیرا برخی از تابلوفرشها دارای زدگی هستند که ممکن است زیر قاب قرار گرفته باشند. همچنین در هنگام تهیه قاب بهتر است چهارچوبی سبک و در ابعاد مناسب بخرید تا به فرش آسیب نرساند و به خوبی از آن محافظت کند.
- عدم نگهداری در تاریکی
همان‌طور که قرار دادن تابلو فرش در معرض نور خورشید به آن آسیب وارد می‌کند، نور کم نیز محیط را برای رشد حشراتی مانند بید فراهم خواهد کرد؛ بنابراین برای مراقبت از تابلوفرش بهتر است از قرار دادن آن در تاریکی مطلق خودداری کنید.
- نصب مناسب
اگر خودتان قصد دارید که زیباترین تابلو فرش را با استفاده از میخ و چکش روی دیوار قرار دهید، باید نکات ایمنی را رعایت کنید تا به فرش آسیبی وارد نشود. بهتر است که هیچ وقت تابلو فرش را بدون قاب به دیوار نزنید و اگر تابلوی شما قاب ندارد، باید بدون آنکه میخ با فرش برخوردی داشته باشد آن را نصب کنید.
طریقه ی شستشوی تابلو فرش
درست است که نگهداری تابلوفرشها به طور مناسب می‌تواند از کثیف شدن زود هنگام آنها جلوگیری کند، اما هر چقدر هم که خوب از آنها نگهداری کنید، تابلوفرشها بعد از مدتی کثیف خواهند شد و باید آنها را بشویید. در ادامه مطلب نحوه شستشوی تابلو فرش به روش صحیح را به شما آموزش می‌دهیم:
-
- در ابتدا باید فرش را به آرامی از قاب جدا کنید و با یک جاروبرقی گردوخاک آن را کاملاً بگیرید.
- سپس با استفاده از یک پارچه سفید و آب ولرم، یک قسمت از فرش را خیس کنید تا نسبت به پس ندادن رنگ فرش مطمئن شوید.
- در مرحله بعد مقدار مناسبی از شامپو فرش و آب را مخلوط کنید و با استفاده از یک اسفنج نرم فرش را بشویید.
- سپس تابلو فرش را در محیطی گرم و به دور از تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید تا خشک شود.
جمع بندی
در این مطلب به نحوه نگهداری تابلوفرش پرداختیم و راه‌های مختلف برای تمیز نگه داشتن و شستشوی آن را توضیح دادیم. تابلوفرشها، فرش‌هایی تزئینی هستند که در ابعاد کوچک و به صورت دستی و ماشینی در بازار به فروش می‌رسند. افراد هنردوست بسیاری از این فرش‌های کوچک که با طرح‌های زیبا بافته می‌شوند، برای نصب بر دیوار منزلشان استفاده می‌کنند؛ اما باید بدانید که با وجود نصب تابلوفرش به دیوار باید دائماً از آن مراقبت کنید تا از پوسیدگی و بور شدن آن پیشگیری شود. تابلوفرشها باید در محیطی خشک، به دور از نور مستقیم خورشید و کم تردد قرار بگیرند تا از آلودگی و گردوغبار در امان بمانند.
سوالات متداول
هر چند وقت یک بار باید تابلوفرش خود را جاروبرقی بکشم؟
تعداد دفعات جارو کشیدن به مکان قرار گرفتن تابلو فرش شما بستگی دارد؛ اگر تابلو فرش شما در محلی پر رفت و آمد نصب شده است، توصیه میشود حداقل هفته‌ای یک‌بار تابلوفرش خود را جاروبرقی بکشید تا گردوخاک آن از بین برود.
چگونه لکه‌ها را از روی تابلو فرش پاک کنم؟
روش پاک کردن لکه به نوع آن بستگی دارد، برای لکه‌های تازه، محل را با یک پارچه تمیز یا حوله پاک کنید. اگر لکه از این روش پاک نشد، با استفاده از یک محلول شوینده ملایم به آرامی آن را تمیز کنید.
آیا می‌توانم از شامپوی فرش روی تابلو فرش استفاده کنم؟
بله، می‌توانید برای تمیز کردن تابلوفرش از شامپو فرش استفاده کنید. با این حال، مهم است که دستورالعمل‌ها و توصیه‌های بافنده را قبل از استفاده از محصولات تمیز کننده بررسی کنید، چرا که برخی از تابلوفرشها ممکن است برای حفظ ظاهر و یکپارچگی خود به روش‌های شستشوی مخصوصی نیاز داشته باشند.
